Co w skali szerszej, europejskiej czy światowej, pozostawiło po sobie średniowiecze? Przy próbie jego oceny wyjść można z konstatacji podstawowej: korzenie współczesności tkwią w średniowieczu. Nie w antyku, nie w dobie nowożytnej, która coraz szybciej zmieniała kształt świata, ale właśnie w średniowieczu: wtedy narodziły się zalążki układów politycznych, gospodarczych i kulturalnych, które towarzyszą nam do dziś