Jest on monografią epopei Mickiewiczowskiej. We wstępie autor wyraża przekonanie, że każda epoka i generacja badaczy powinny odczytać narodowe arcydzieło na nowo, dzięki czemu będzie ono trwało jako ogniwo żywej tradycji.
UWAGI:
W aneksie wybór tekstów o "Panu Tadeuszu" Adama Mickiewicza. Bibliografia na stronach 441-449. Indeks. Oznaczenia odpowiedzialności: Andrzej Waśko.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
"Epicki rozmach" to taki, który ma ambicję ogarnięcia całego świata, wszystkich należących do niego przedmiotów, ludzi i znaczeń. Takie właśnie są eposy - skupiają jak w soczewce całe bogactwo różnych kultur, głownie dzięki postaci herosa będącego doskonałym ucieleśnieniem wartości przyjmowanych w danej społeczności. Bohater epicki jest wzorcowym człowiekiem, który reprezentuje dobro i porządek, a dzięki swoim nadprzyrodzonym mocom walczy ze złem i chaosem; to ostoja i obrońca swego ludu oraz łącznik pomiędzy nim a światem bogów. Jego człowieczeństwo ma jednak także drugą stronę - słabość, nieszczęście i rozpacz - czasem ucieleśnioną w nieodłącznym towarzyszu bohatera. Niniejsza książka przyjmuje kulturoznawcze i antropologiczne rozumienie eposu. Zwraca uwagę na najbardziej archaiczne źródła opowieści epickich, przedstawia ich rozmaite, często kontrowersyjne interpretacje, a także opisuje funkcje, jakie pełniły one w różnych kulturach w momencie powstania, kanonizacji i później, przez wieki nieraz burzliwych dziejów poszczególnych narodów. Czy przypadkiem postać mitycznego herosa nie wywodzi się z praktyk szamańskich albo rytuałów inicjacyjnych? Może prawdziwą treścią perskiego Szahname jest tajemnica cyklu kalendarzowego? Dlaczego najważniejsze opowieści dawnych Norwegów przechowały się na Islandii, a Duńczyków - w Wielkiej Brytanii? Jak ma się Pierścień Nibelunga Richarda Wagnera do średniowiecznej wędrówki ludów? A epika powstająca w początkach historii USA do fińskich pieśni ludowych?
Poznając eposy w taki sposób, cofamy się do własnych korzeni, by odkryć fundamenty naszej cywilizacji, a także zbliżamy się do zrozumienia dziejów niekiedy bardzo egzotycznych kultur. Kolejne rozdziały książki można traktować jako podróż przez kontynenty i epoki, podczas której czasem zatrzymujemy się gdzieś na dłużej, a czasem zerkamy tylko przez uchylone drzwi do kolejnego świata, który być może uda nam się dokładniej zwiedzić przy innej okazji. Najwięcej miejsca poświęcono najsławniejszym eposom przetłumaczonym na język polski, nieco mniej tekstom zachowanym fragmentarycznie i przez to słabo znanym, przy czym obszerna literatura przedmiotu zachęca czytelnika do dalszych poszukiwań.
Ponad dwa i pół tysiąca lat temu grecki poeta napisał dwa eposy, jeden o wojnie, drugi o drodze powrotnej do domu. Od tego czasu każde pokolenie analizuje te dzieła, próbując zrozumieć, co zostało w nich wyrażone. Jak większość dzieci Sylvain Tesson nudził się na lekcjach, kiedy w programie były Iliada i Odyseja. Powrócił do nich niejako z obowiązku jako czterdziestolatek, przygotowując cykl audycji radiowych, które później zaadaptował dla potrzeb tej właśnie książki. Z literaturą przedmiotu zaszył się w krajobrazie Homera - na greckiej wysepce pod palącym słońcem, wśród nieprzyjaznych skał, wycia wiatru i szumu wzburzonego morza. Czytając na nowo obie epopeje, zdał sobie sprawę, że przeszedł obok czegoś, co tak naprawdę wszystko w sobie skupia, wszystko podsumowuje i rzuca światło na to, czym jesteśmy i do czego tęsknimy. Zaryzykował nawet twierdzenie, że podobnie jak malarstwo mogłoby poprzestać na malowidłach ściennych w Lascaux, tak twórczość literacka mogłaby się zakończyć na Iliadzie i Odysei.
UWAGI:
Bibliografia na stronie 229.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
